LED lampen op een Tomos?!

Wil je graag LED lampen gebruiken op jouw Tomos? Afhankelijk van het type Tomos moet je aanpassingen maken aan het elektrisch systeem van een Tomos brommer. Indien je een Tomos hebt met een accu (e-start), dan kun je hier zonder aanpassingen LED lampen op zetten omdat deze al gelijkspanning (DC) heeft. Als je geen accu hebt, dan heb je een wisselspanning (AC) systeem, hiervoor moet je een aanpassing maken. Hier vind je meer informatie en de opties hoe je het kunt doen.

Wisselspanning (AC)

De originele Bosch / Ducati / Iskra met contact punten of 4-spoels elektrische ontsteking van een Tomos levert 6 of 12 volt en wisselspanning (AC). Wisselspanning betekent dat de spanning verandert van dal- naar piekspanning, zie illustratie:

Dit is voor een led lamp niet geschikt omdat een led lamp uitsluitend naar behoren werkt op gelijk spanning. De led lamp zal wel branden op wissel spanning, echter kan een led lamp lamp niet goed overweg met de piek spanning en zal dus dus kapot gaan. Als je led wilt gebruiken is het dus belangrijk dat de wissel spanning (AC) naar gelijk spanning (DC) omgezet word. Dit doen we doormiddel van een gelijkrichter.

Gelijkrichter

De gelijkrichter maakt dus gelijk spanning van wissel spanning, dit is van belang om de led lamp te laten werken. Ook is dit van belang om bijvoorbeeld een accu op laden, dit moet ten alle tijden met gelijkspanning gebeuren. Maar ook om een claxon op gelijkspanning te laten werken. De gelijkrichter word na de spanningsregelaar geplaatst.

De gelijkrichter (201961) heeft 4 aansluitingen.

Voeding naar lamp/claxon/accu (gelijkspanning)
Voeding vanaf de spanningsregelaar (wisselspanning)
Min draad (deze word op de min van de verlichting/accu of claxon gemonteerd)
Massa draad (naar het frame)

Spanningsregelaar 3-polig 12 volt

De spanningsregelaar zorgt er voor dat de ingangswaarde op een constant niveau blijft. Dit betekent dat het voltage wat aan de spanningsregelaar geleverd word constant blijft. Bij het gebruik van led lampen wordt de spanningsregelaar voor de gelijkrichter geplaatst. Bij het gebruik van gloeilampen kan de spanningsregelaar gebruikt worden om te voorkomen dat de lampen door kunnen branden bij een piek spanning.

De spanningsregelaar 3-polig 12 volt (80135) heeft 3 aansluitingen.

Een ingaande voeding (vanaf de ontsteking)
Een uitgaande voeding (naar de gelijkrichter)
Een massa (deze word op het frame bevestigd)

Spanningsregelaar 12 volt 5-polig

De spanningsregelaar 12 volt 5-polig (150253) heeft 5 aansluitingen. Deze spanningsregelaar kan gebruikt worden voor een claxon en/of een accu op te laden, dit is het enige verschil ten opzichte van de 3 polige variant:

Een ingaande voeding (vanaf de ontsteking)
Een uitgaande voeding (naar de gelijkrichter)
Een massa ( deze word op het frame bevestigd)
Een uitgaande draad naar de claxon
Een uitgaande draad naar de accu

Als de aansluiting voor de claxon en accu gebruikt worden is het van belang dat er een gelijkrichter gebruikt wordt. Dit omdat accu ten alle tijden met gelijkspanning opgeladen moet worden, de claxon is verkrijgbaar in gelijk en wisselspanning.

Ombouw van gloei lampen naar led lampen

Voor de ombouw van een 6/12 volt gloei lampen systeem naar een 6/12 volt led systeem is het volgende nodig:

Een spanningsregelaar 6 volt of 12 volt
Gelijkrichter (201961)
Massa draad van de spanningsregelaar naar het frame
Massa draad van de gelijkrichter naar het frame

Hieronder is kort beschreven hoe de schakeling van de 3 polige spanningsregelaar zou moeten worden aangesloten:

De voedingsdraad uit de ontsteking word aangesloten op de ingaande pin van de spanningsregelaar
De massa draad vanuit de ontsteking wordt aangesloten op de behuizing van de spanningsregelaar.
De uitgaande draad vanaf de spanningsregelaar gaat naar de ingaande pin van de gelijkrichter (Pin nummer 2)
Vanaf de massa pin van de spanningsregelaar gaat een draad naar een massa punt op het frame
Vanaf de gelijkrichter gaat een draad naar het aan te sturen onderdeel, dit kan een claxon, lamp of het laden van een accu zijn. Of meer dan 1 uiteraard
Vanaf Pin 3 gaat een min draad naar het aan te sturen onderdeel, dit kan een claxon, lamp of het laden van een accu zijn. Of meer dan 1 uiteraard
Vanaf Pin 4 gaat een massa draad naar het massa punt of het frame.
Daarnaast moeten de lampen uiteraard gewisseld worden van gloeilampen naar Led lampen. Let bij het ombouwen of het een 6 of 12 volt systeem is en dus of er 6 of 12 volt lampen nodig zijn.

Ombouw van gloei lampen naar led lampen 6 volt + 12 volt Kokusan ontsteking

De Kokusan ontsteking bevat een spanningsregelaar met geïntrigeerde gelijkrichter. Dit betekent dat een brommer met een Kokusan ontsteking zonder aanpassingen van led verlichting voorzien kan worden.

Kokusan linksdraaiend 12V

Ombouw van gloei lampen naar led lampen 12 volt HPI 2 ten ontsteking

De HPI 2-ten ontsteking bevat standaard geen spanningsregelaar of gelijkrichter. In de shop is een aparte spanningsregelaar verkrijgbaar (80076). Deze spanningsregelaar bevat een geïntegreerde gelijkrichter. Als de HPI 2-ten met de spanningsregelaar gemonteerd word zoals op voorbeeld foto 1 kunnen er dus led lampen gemonteerd worden. Hieronder zijn 2 aansluitschema’s te zien waar de spanningsregelaar is gemonteerd:

Voorbeeld 1: deze opstelling levert gelijk spanning. Hier is de spanningsregelaar met geïntegreerde gelijkrichter volledig aangesloten. Dit betekent dat doormiddel van deze opstelling met led lampen gereden kan worden. Ook kan met gelijkstroom een accu worden bij geladen. Daarnaast kan er een clignoteur aangesloten worden en kunnen er knipperlichten gemonteerd worden.
Voorbeeld 2: in deze opstelling is de spanningsregelaar met geïntegreerde gelijkrichter niet volledig aangesloten. Hierdoor heeft de gelijkrichter geen functie, er blijft dus wisselspanning lopen in het circuit. Met deze opstelling kan er dus met gloeilampen gereden worden, niet met led lampen.
Let op dat er bij de HPI 2-ten ontsteking ten alle tijden 12 Volt lampen gebruikt worden!

Ombouw van gloei lampen naar led lampen 12 volt MVT ontsteking

Deze toelichting geldt voor zowel de MVT digital race ontsteking (14222) als de MVT premium (150247)

De MVT ontstekingen worden standaard zonder spanningsregelaar geleverd. Deze zijn los in de shop verkrijgbaar en moeten gemonteerd voor een stabiele licht opbrengst (150253). Deze spanningsregelaar bevat geen gelijkrichter. Voor het gebruiken van led verlichting moet er dus een extra gelijkrichter toegevoegd worden.
Let op dat er bij de MVT ontsteking ten alle tijden 12 Volt lampen gebruikt worden!